Kaderbrief 2024-2028

Ontwikkeling algemene uitkering Gemeentefonds

De ramingen voor de algemene uitkering en de lokale heffingen zijn geactualiseerd op basis van de laatst bekende ontwikkelingen. Daarbij gaat het om de planning van de woningbouwproductie volgens de bouwmonitor en de wijzigingen van de aantallen van de verdeelmaatstaven in het gemeentefonds.

Er is een belangrijke wijziging in de wijze waarop het zogenaamde accres (toename gemeentefonds) wordt bepaald. De bekende afspraak “samen de trap op en af” bestaat vanaf niet meer. Het gemeentefonds groeit nu mee met de verwachte ontwikkeling van het BBP (Bruto Binnenlands Product, inclusief prijs- en volumeontwikkeling).

De belangrijkste ontwikkelingen in de algemene uitkering uit gemeentefonds zijn:

  • het akkoord tussen Kabinet en VNG over de voorjaarsnota,
  • de planning van de woningbouwproductie volgens de bouwmonitor en
  • de wijzigingen van de aantallen van de verdeelmaatstaven in het gemeentefonds.

Begin juni kunnen we hieraan de verwachte ontwikkelingen binnen het gemeentefonds op basis van de meicirculaire toevoegen. De college informeert de raad hier zoals gebruikelijk per brief over.

Toelichting Voorjaarsnota
Eind april heeft het Kabinet de Voorjaarsnota gepubliceerd. De punten in de Voorjaarsnota bevatten meerdere onderdelen:

  1. Bijstelling accrespercentages voor loon- en prijsontwikkeling van de Miljoenennota 2024 (september 2023) naar percentages uit het CEP 2024 (februari 2024). Dit is een reguliere bijstelling die jaarlijks plaatsvindt. Uitgangspunt is dat de lagere indexcijfers ook een positief effect hebben op de lastenbudgetten (lagere inflatie). Kijk voor de bedragen in onderstaande tabel.
  2. Bijstelling accrespercentages (prijs en volume) als gevolg van de omzetting naar bbp-systematiek, vanaf 2024. Deze omzetting wordt financieel gecompenseerd door het Rijk. Uitwerking volgt in de meicirculaire.
  3. Opschalingskorting. Vanaf 2026 wordt de verdere doorvoering van de opschalingskorting niet meer doorgezet. Vanaf 2026 wordt hierdoor 675 miljoen structureel toegevoegd aan het gemeentefonds. In ruil daarvoor betalen gemeenten eenmalig 675 miljoen in 2025 (voor Leiden 5,3 miljoen).
  4. Voor indexering zorgkosten: Vanaf 2026 wordt een bedrag gereserveerd, oplopend van 75 miljoen in 2026, 150 miljoen in 2027, 225 miljoen in 2028 en 300 miljoen vanaf 2029. Dit wordt gereserveerd op de aanvullende post, en wordt dus nog niet gestort in het gemeentefonds in de meicirculaire 2024 (voor Leiden € 0,5 miljoen vanaf 2026 oplopend tot € 2,0 miljoen in 2029).

Ontwikkeling raming algemene uitkering
De raming van de algemene uitkering in begroting 2024 -2027 is gebaseerd op de meicirculaire 2023. De septembercirculaire is hierin m.u.v. de indexering en taakmutaties dus niet verwerkt.
Op basis van de september- en decembercirculaire, de voorjaarsnota en de bijstelling van de woning- en inwoneraantallen bedraagt de netto ontwikkeling van de algemene uitkering 2023-2028:

Bedragen x 1.000 (-/- = Nadeel)

2024

2025

2026

2027

2028

Raming in begroting 2023/23 - 2027

361.164

370.102

353.943

354.381

354.381

Raming septembercirculaire 2023

362.808

370.571

353.897

359.409

360.346

Saldo

1.644

469

-46

5.028

5.965

Af: Taakmutaties

2.209

976

587

695

695

Netto ontwikkeling septembercirculaire 2023

-565

-507

-633

4.333

5.270

 

N

N

N

V

V

In de brief aan de gemeenteraad over de meicirculaire staat aangegeven om het netto saldo te betrekken bij de opstelling van de Kaderbrief 2024 -2028.

Ontwikkeling kaderbrief o.b.v. Voorjaarsnota kabinet en actualisatie verdeelmaatstaven:

Ontwikkeling Kaderbrief 2024-2028

2024

2025

2026

2027

2028

Berekening kaderbrief 2024-2028

363.010

365.414

358.979

363.642

367.472

Bruto verschil met Septembercirculaire

202

-5.157

5.082

4.233

7.126

Af: taakmutaties

324

324

824

1.324

828

Netto ontwikkeling kaderbrief

-122

-5.481

4.258

2.909

6.298

 

N

N

V

V

V

De totale netto-ontwikkeling in de Kaderbrief 2024 -2028 komt daarmee op:

Bedragen x 1.000 (-/- = Nadeel)

2024

2025

2026

2027

2028

Netto ontwikkeling t.o.v. begroting 2024-2027

-687

-5.988

3.625

7.242

11.568

 

N

N

V

V

V

Opbouw netto ontwikkeling

2024

2025

2026

2027

2028

1 Netto ontwikkeling septembercirculaire 2023 (accres)

-565

-507

-633

4.333

5.270

2. Hoeveelheidsverschillen

Ontwikkeling inwoners, woningen en overige verdeelmaatstaven

W.o. huishoudens met een laag inkomen

3.030

3.579

2.697

1.485

5.449

3. Reservering voor loon- en prijsontwikkeling

-731

-1.000

-1.000

-1.000

-1.000

4. Uitkeringsfactor, ontwikkeling uitkeringsbasis

Bijstelling van de maatstaf huishoudens met een laag inkomen leidt tot

een verlaging van de uitkeringsfactor doordat in nagenoeg alle

gemeenten de maatstaf stijgt.

-1.603

-1.600

-1.600

-1.600

-1.600

5. WOZ-waarden mutaties

Stijging van de opbrengst ozb leidt tot een hogere korting op de

algemene uitkering

-818

-1097

-1.202

-1.339

-1.914

6. Afschaffen opschalingskorting

 

-5.363

5.363

5.363

5.363

Totaal netto ontwikkeling

-687

-5.988

3.625

7.242

11.568