Financiële ontwikkelingen

Bedragen x € 1.000,-

Budgettair neutraal

06.01 Opleidingsklas plantoetsers Omgevingsvergunningen

Bij de bouwaanvraagbehandeling is het tekort aan capaciteit groot, en personeel is niet te krijgen. Daarom starten we met een opleidingsklas voor HBO/WO-ers Bouwkunde of Rechten zonder werkervaring of met weinig relevante werkervaring. De instromers komen in dienst van de gemeente in een juniorfunctie en zullen in de komende jaren in het vak van de bouwplanttoetsing worden opgeleid. Op dit moment wordt het tekort aan behandelcapaciteit opgevangen met de inzet van inhuurmedewerkers (maar ook die zijn niet meer te krijgen en het is een kostbare oplossing). Op termijn is dan afbouw van de inhuurcapaciteit mogelijk. Voor de opleidingsklas trekken we incidenteel in de periode 2021-2023 € 200.000 per jaar uit. Deze uitgave wordt gedekt uit het surplus in de egalisatiereserve bouwleges.

06.02 Inpassen nieuwe software VTH in gemeentelijke IT omgeving.

De vervanging van de software voor VTH (Vergunningen, Toezicht en Handhaving) blijkt een grote opgave te zijn, aanmerkelijk groter dan aanvankelijk was ingeschat. Ook financieel, naast de contractprijs waarvoor in de exploitaties voldoende dekking was, zijn er meerkosten ontstaan die maar ten dele zijn voorzien. De inpassing in de verouderde IT infrastructuur van de gezamenlijke gemeenten is oorzaak geworden van veel verstoringen en vertragingen in de afhandeling van aanvragen. Door het instellen van crisismanagement wordt gewerkt aan het oplossen van de IT problemen. Gebleken is dat er extra consultancy nodig is van diverse software leveranciers, extra projectleidingskosten, hogere conversiekosten omdat van een maatwerkpakket naar een standaardpakket geconverteerd moest worden. De hogere kosten 2021-2023 van in totaal € 700.000 incidenteel worden gedekt uit het surplus in de egalisatiereserve bouwleges.

06.03 Uitvoeringskosten project Ter Haarkade

Recentelijk is gebleken dat bij het project Ter Haarkade een duiker onder het terrein/gebouw loopt die verlegd moet worden. De kosten voor verlegging moeten vanuit het project betaald worden. Eveneens is onlangs gebleken dat een trafo-kast en gasverdeelstation verplaatst moeten worden naar de openbare ruimte. De verplaatsing van de trafokast houdt verband met het verleggen van de duiker. De kosten hiervoor zijn voor rekening van het project (gemeente). Het gasstation moet vanwege strengere veiligheidseisen verplaatst worden. Hierdoor moet het ontwerp van de openbare ruimte (weer) aangepast worden. Mogelijke bezwaren tegen vergunningaanvragen en planningen van nutsbedrijven zorgen voor projectvertraging. Dit alles leidt tot extra inzet van het projectteam, plankosten en onvoorziene investeringskosten ter hoogte van € 100.000. De kosten worden gedekt middels een onttrekking aan de reserve Grondexploitaties.

06.04 Actualisatie FPDS

Het financieel perspectief duuzame stad 2021 (FPDS) heeft als doel om het eerste financieel perspectief te actualiseren door aan te geven waar de plannen voor de verschillende opgaven zijn gewijzigd, zowel financieel als inhoudelijk. Als bijlage bij deze kaderbrief is deze actualisatie toegevoegd. Wijzigingen zijn de uitvoeringslasten warmetlinQ in 2021 waarvoor € 900.000 aan de reserve duurzame stad wordt onttrokken, welke al gereserveerd was voor de energietransitie en de vrijval van de kapitaallasten (door verschuiven van investeringen) à € 480.000 welke gereserveerd worden voor de plankosten voor Leiden Verbindt (de OV-knoop) (zie ook aanmelding 04.15.)

Mee- / tegenvaller

06.05 Versterken plantoetsformatie

Het maatwerk softwarepakket voor VTH (Vergunningen, Toezicht en Handhaving) moest vervangen worden om redenen van rechtmatigheid en het verkleinen van het bedrijfsvoeringsrisico. Na een Europese aanbesteding is een standaard softwarepakket voor VTH aangeschaft dat ook geschikt te maken is voor het Digitaal Stelsel Omgevingswet. In het oude maatwerkpakket waren veel processtappen geautomatiseerd. Een standaardpakket kan niet hetzelfde niveau aan 'custom made' inrichting bieden. Nu een half jaar ervaring is opgedaan met het nieuwe pakket moet geconcludeerd worden dat de aanvraagbehandeling aanzienlijk bewerkelijker is geworden, en dat is structureel. De bestaande behandelcapaciteit is niet meer toereikend voor het bijhouden van de aanvragenstroom. De uitvoerende formatie bij Omgevingsvergunningen moet vergroot worden.

Omdat de financiële ruimte in deze kaderbrief beperkt is, stellen we voor om het budget voor deze taken structureel met € 87.500 te verhogen, 50% van het benodigde bedrag om deze taken ten volle uit te voeren. Richting de begroting gaat het college met het bewuste organisatieonderdeel verder aan de slag om met duidelijke prioritering formatie en ambitie in balans te brengen. Hierover rapporteren we in de Programmabegroting 2022.

06.06 Verlenging uitvoeringscapaciteit VTH voor de (nieuwe) huisvestingsverordening en beleidsregels onttrekking

Met ingang van 1 januari 2020 is nieuwe regelgeving van kracht rondom verkamering. In de regelgeving wordt gewerkt met een quotum van het aantal verkamerde woningen in een straat, verder mogen naast een verkamerd pand twee panden niet worden verkamerd. Daarnaast blijven fysieke maatregelen van kracht. Om het quotum goed te kunnen handhaven, is het noodzakelijk dat de basis op orde is. In 2020 is een start gemaakt en heeft de focus gelegen op vergunningverlening. Handhaving was nog beperkt aan de orde in verband met de afspraken over de informele termijnen. Voor vergunningverlening is extra capaciteit ingezet, evenals extra toezichtscapaciteit voor advisering rondom het quotum en de begeleiding van de informele trajecten. Wij hebben nu een derde van alle adressen die verkamerd zijn, actief in beeld (vergund overgangsregeling, vergund regulier, in (informele) handhaving). Bij de kaderbrief 2020 is voor 2 jaar € 225.000 opgenomen, dit betekent dat er vanaf 2022 geen dekking meer is voor de extra capaciteit die we op dit project hebben gezet. Gezien het aantal nog te onderzoeken verkamerde adressen en de voortgang van 2020 verwachten wij in ieder geval nog een doorlooptijd tot en met 2024. Zeker omdat vanaf nu de focus meer komt te liggen op de (arbeidsintensieve en langdurige) handhavingstrajecten.

Omdat de financiële ruimte in deze kaderbrief beperkt is, stellen we voor om het budget voor deze taken voor de jaren 2022-2024 bij elkaar opgeteld incidenteel met € 225.000 te verhogen, 50% van het benodigde bedrag om deze taken ten volle uit te voeren. Richting de begroting gaat het college met het bewuste organisatieonderdeel verder aan de slag om met duidelijke prioritering formatie en ambitie in balans te brengen. Hierover rapporteren we in de Programmabegroting 2022.

06.07 Actualiseren beheerplannen gemeentelijk vastgoed

Eind 2020 zijn nieuwe MJOP’s opgesteld voor het onderhoud aan het gemeentelijk vastgoed zodat een nieuw beheerplan kan worden vastgesteld. De MJOP’s zijn opgesteld door externe adviseurs op basis van een gebrekenrapport conform de NEN 2627 systematiek. Het uitgangspunt voor de MJOP’s is dat het vastgoed sober en doelmatig wordt onderhouden. Uit de analyse is gebleken dat extra budget van € 707.000 per jaar nodig is om het vastgoed in stand te houden, waarbij rekening is gehouden met de historische onderbesteding op dit budget. De kostenstijging is gevolg van stijgende bouwkosten in de periode 2016-2021 van 14,2% (bron: bouwkostenkompas). In tegenstelling tot de oude beheerplannen is ook het onderhoud aan installaties van de monumentale gebouwen en het onderhoud en vervanging van de brandmeldinstallaties meegenomen.

06.08 Lagere huurinkomsten vastgoed niet beleidsmatig ondersteund als gevolg van corona

Voor de eerste coronagolf heeft de gemeente een steunpakket vastgesteld voor huurders die niet beleidsmatig worden ondersteund. Een aantal huurders in de sectoren horeca, winkels, commercieel en gezondheid heeft hier een beroep op gedaan. De gemeente wil ook een steunpakket vaststellen voor de tweede lockdown die op 13 oktober 2020 is in gegaan.

De afgelopen periode is jurisprudentie ontstaan over de steun die commerciële vastgoedeigenaren moeten bieden aan hun huurders. Er is een trend zichtbaar dat de schade gelijkmatig wordt verdeeld tussen huurders en verhuurders. De verwachting is dat hier nog meer juridische procedures over gevoerd gaan worden. De intentie van de gemeente is om aansluiting te vinden bij de huidige jurisprudentie.
Bij de verhuur van het gemeentelijk vastgoed moet onderscheid worden gemaakt tussen huurders die beleidsmatig worden ondersteund en huurders die niet beleidsmatig worden ondersteund. Het uitgangspunt bij huurders die beleidsmatig worden ondersteund is dat eventuele maatregelen via de subsidielijn lopen en niet via kortingen op de huur. Dit omdat huurders die subsidie ontvangen deze subsidie - ten dele - inzetten voor hun huisvesting. Huurders van het gemeentelijk vastgoed die niet beleidsmatig worden ondersteund, kunnen worden ondersteund in lijn met de huidige jurisprudentie.

Hierbij zullen we de (mate van) compensatie koppelen aan een toets op de daadwerkelijke omzetderving van de huurder. In een collegevoorstel werken we nadere criteria hiervoor uit. Voorgesteld wordt om voorlopig een budget van € 250.000 beschikbaar te stellen voor de gedeeltelijke huurkwijtschelding. Dit budget is gebaseerd op de huurders die steun hebben aangevraagd in de eerste coronagolf en op een aanname dat een steunpakket nodig is tot 30 juni 2021.

06.09 Ontwikkeling brandweerlocatie Gooimeerlaan

De veiligheidsregio is momenteel gevestigd op de locatie Gooimeerlaan. De gemeente is voornemens om deze locatie te ontwikkelen waardoor het pand waar de brandweer nu gevestigd is gesloopt gaat worden (op zijn vroegst in 2023). Dit betekent dat het positieve exploitatieresultaat van afgerond € 198.748 structureel afgeraamd moet worden. Voorstel is nu om het wegvallen van het positieve exploitatieresultaat van € 198.748 als tegenvaller te betrekken bij de Kaderbrief 2021-2025.

06.10 Gebiedsontwikkeling Telderskade tekort vastgoedexploitatie

Conform het raadsvoorstel Gebiedsvisie Telderskade (RB21.0014) worden de exploitaties van de panden Meerhof 33 en Boshuizerlaan 5 structureel afgeraamd. In het raadsvoorstel is opgenomen dat deze wegvallende exploitatieopbrengsten worden betrokken bij de Kaderbrief 2021-2025. In de gebiedsontwikkeling Telderskade is opgenomen dat deze panden gesloopt gaan worden. Planning is om Meerhof 33 in 2023 te slopen en Boshuizerlaan 5 in 2024. In de huidige gemeentelijke begroting is het resultaat van deze twee panden jaarlijks € 59.262 positief . Na sloop vallen deze opbrengsten weg.

06.11 Onrendabele top en plankosten Trien Semlerstraat

In maart 2021 is met De Sleutels een samenwerkingsovereenkomst met het oog op de nieuwbouw van woonwagens aan de Trien Semlerstraat ondertekend. Tegelijkertijd willen we dat De Sleutels het volledige beheer, onderhoud en het eigendom overneemt. De gemeente is daarmee geen partij meer in de verhuur van woonwagens en standplaatsen, behoudens beleidsmatig. Eerder heeft een dergelijke overdracht plaatsgevonden aan Portaal voor wat betreft het beheer, onderhoud en eigendom van het woonwagencentrum Trekvaartplein. Vooruitlopend op de uitkomsten van een haalbaarheidsonderzoek dat nu recent is ingezet, wordt voorgesteld een mogelijke bijdrage voor de overdracht en nieuwbouw voor de woonwagens aan de Trien Semlerstraat op te nemen in de kaderbrief. Daarnaast worden er plankosten gemaakt voor dit project. Voor de fase tot aan kaderbesluit wordt € 170.000 aangevraagd en voor de fase na Kaderbesluit € 40.000.

06.12 Vrijval egalisatiereserve bouwleges

De egalisatiereserve bouwleges heeft als functie om jaarlijkse schommelingen in de opbrengsten van bouwleges te verevenen. De reserve is in afgelopen jaren in omvang toegenomen, waardoor in de reserve een grotere buffer aanwezig is dan voor inkomstenegalisatie noodzakelijk lijkt. Een deel zou dus redelijkerwijs kunnen vrijvallen.

In deze Kaderbrief wordt een aantal nadelen rondom de vergunningverlening uit deze reserve gedekt. Daarnaast stellen we voor om een deel te laten vrijvallen in het resultaat. In de begroting 2021 is een structurele opbrengst aan bouwleges van € 3,4 miljoen geraamd. Ervan uitgaande dat een buffer van 50% van deze inkomsten voldoende is om schommelingen op te vangen en exclusief het voor de Rijnlandroute benodigde deel kan in 2021 een bedrag van € 3 miljoen uit de reserve vrijvallen.