Ontwikkeling | Nr. | Onderwerp | L/B | I/S | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Budgettair neutraal | 06.01 | Ophogen voorbereidingskrediet Telderskade | L | I | |||||
B | I | ||||||||
06.02 | Vrijval reserve afkoop administratiekosten erfpacht | L | I | 177 | |||||
S | -3 | -3 | -3 | -3 | -3 | ||||
B | I | -177 | |||||||
S | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | ||||
Mee/Tegenvaller | 06.03 | Afboeken grondwaarde Trien Semlerstraat | L | I | 664 | ||||
-240 | |||||||||
S | 4 | 4 | 4 | 4 | |||||
-15 | -15 | -15 | -15 | ||||||
B | I | -424 | |||||||
S | 11 | 11 | 11 | 11 | |||||
06.04 | Formatie en bezetting team ontwerp | L | S | 125 | 125 | 125 | 125 | 125 | |
06.05 | Nieuwe E&W contracten (elektriciteit en werkbouwkundig) gemeentelijk vastgoed | L | S | 465 | 165 | 165 | 165 | 165 | |
06.06 | Achterstallig onderhoud Pieterskerkhof 6 (Gravensteen) | L | S | 350 | |||||
06.07 | Indexatie huurinkomsten gemeentelijk vastgoed | B | S | 400 | 400 | 400 | 400 | 400 | |
Nieuwe uitgave | 06.08 | Muziekschool Hazewindsteeg | L | I | 50 | 50 | 50 | 7.000 | |
S | 483 | ||||||||
-62 | |||||||||
B | I | -7.000 | |||||||
S | -140 | ||||||||
06.09 | Aanvulling krediet project Tijdelijke inrichting Stationsplein en Stationsweg | L | S | 5.407 | 677 | ||||
-211 | -205 | ||||||||
B | S | -5.195 | -472 | ||||||
06.10 | Plankosten gebiedsgerichte projectoverstijgende sturing stationsgebied | L | I | 400 | 400 | 400 | 400 | ||
06.11 | Aanpak netcongesie | L | S | 700 | 700 | 700 | |||
06.12 | Vlietzone Nieuw clubhuis Leidse Roadrunners club (LRRC) op plek clubhuis Blauwkras | L | I | 300 | |||||
06.13 | Doorstroommakelaar koop | L | S | 25 | 25 | 25 | 25 | ||
06.14 | Doorstroommakelaar sociale huur | L | S | 25 | 25 | 25 | 25 | ||
06.15 | Langere periode meerkosten Omgevingswet | L | S | 818 | 818 | 818 | |||
Tot. | 1.390 | 3.008 | 2.708 | 2.658 | 1.421 |
Bedragen x € 1.000
Voor de gebiedsontwikkeling Telderskade zijn in 2024 middelen beschikbaar gesteld voor de sloop van de oude sporthal, zwembad en sauna aan de Telderskade. Een externe partij is aangetrokken voor de begeleiding van de sloop. Voor extra asbestsanering, bescherming van trafo’s en bemaling van de ondergrondse kuip/vloer van de voormalige sauna is aanvullend krediet nodig van € 350.000. Naast deze extra kosten lopen ook de plankosten langer door en hiervoor wordt ingeschat € 130.000 nodig te hebben tot aan besluitvorming "aanvragen uitvoeringskrediet" Bij dit besluit zal voorgesteld worden de grondexploitatie (GREX) te openen waarbij ook de historische plankosten opgenomen worden in deze GREX. Omdat begin 2024 het deelproject GREX Vijfhoven is geopend zijn de historische kosten ad.€ 249.000 in deze GREX ingebracht ten gunste van het krediet Gebiedsontwikkeling Telderskade. Voorgesteld wordt het krediet met totaal € 480.000 te verhogen en de baten vanuit de GREX Vijfhoven ad. € 249.000 ook te verhogen. Omdat dit rechtstreeks via het krediet loopt gebeurt er niets op de baten en lasten in de begroting.
In 2024 is bij de Programmabegroting 2025-2028 besloten om over te gaan tot een stelselwijziging erfpacht. Hieruit voortvloeiend kan ook de reserve Afkoop administratiekosten erfpacht worden afgesloten waarbij de stand van de reserve per 1-1-2025 kan vrijvallen. Voor de erfpachtexploitatie is dit ten opzichte van bestaande jaarlijkse vrijval een voordeel van € 177.321. Conform de vigerende systematiek wordt dit bedrag gestort in de reserve grondexploitaties. Het raadsvoorstel bij de kaderbrief bevat het besluitpunt om de reserve op te heffen.
Zoals in de collegebrief van 25 maart 2025 is aangegeven wordt de grond in de huidige staat aan de coöperatie De Sleutels overgedragen zonder financiële verplichtingen. Dit betekent dat de grondwaarde ad.€240.000 (RB24.0067), die eerder als dekking gold voor de voorbereidingskosten en bouwrijp maken grond Trien Semlerstraat, afgewaardeerd dient te worden en de beschikbaar gestelde middelen terug gestort dienen te worden in de reserve Grondexploitaties. Daarnaast moet de afgesproken onrendabele top ad. € 424.000 welke gedekt wordt uit de investering "VK lokaal impulsbudget woningbouw" omgezet worden naar incidenteel geld door middel van een uitwisseling met een investering die gedekt wordt door de reserve Afschrijvingen Investeringen.
Het team ontwerp binnen de afdeling Duurzame Leefomgeving bestaat uit ongeveer 25 ontwerpers die zich bezig houden met passende ontwerpen in de openbare ruimte. Dit betreft landschapsontwerpers, groenontwerpers en ontwerpers met een verkeerskundige achtergrond. Deze ontwerpers waren tot een aantal jaren geleden voor het grootste deel bezig met uitwerken van ontwerpen die door anderen waren gemaakt. De kosten van de ontwerpers werden daarom voornamelijk gedekt uit projectbudget. Sinds een aantal jaren is de functie van deze ontwerpers ontwikkeld in een functie waar de ontwerpers de puzzel leggen om alle wensen, ambities, beleidslijnen in te passen. Daarmee doen ze belangrijke kennis en ervaring op. Daarbij werken we steeds meer volgens het concept ontwerpend onderzoeken, waarmee we het ontwerp ook als middel inzetten om tot oplossingen te komen of mogelijke tegenstrijdigheden of keuzes vroeger in het proces inzichtelijk te maken. Deze kennis en ervaring is ook van groot belang voor het opstellen van nieuw beleid en het aanpassen van bestaand beleid, zodat dit beleid werkbaar en passend is. De dekking uit projectbudget komt daardoor te vervallen. Hierdoor ontstaat er een negatief resultaat. Met € 125.000 maken we structureel ruimte voor de nieuwe werkwijze.
De huidige contracten voor onderhoud aan EW-installaties in het gemeentelijk vastgoed liepen op 1 januari 2025 af. Uit de aanbesteding is gebleken dat de nieuwe contract 14,3% structureel hoger (€ 165.000) liggen dan de vorige contracten. Dit komt doordat:
de assetlijsten verder zijn gecompleteerd.
het programma van eisen is opgewaardeerd. Discussies met de aannemers uit het vorige contract zijn nu verwoord in verplichtingen
inflatie: de CAO stijging van Techniek Nederland bedraagt tussen juli 2024 en februari 2026, 10%
De marktsituatie: deze is t.o.v. 2019 steeds verder verslechterd voor opdrachtgevers. Door gebrek aan technisch personeel en een overschot aan te verrichten werk (verduurzaming) is er voor inschrijvers geen enkele trigger meer om scherp in te schrijven. Voor implementatie nieuwe E&W contracten, uitvoeren nulmeting en aanvullende werkzaamheden is eenmalig een bedrag benodigd van € 300.000.
De gemeente Leiden is eigenaar van het monumentale pand Gravensteen (Pieterskerkhof 6). De Universiteit Leiden heeft de afgelopen jaren gebruik gemaakt van dit pand. Nu bij beëindiging gebruik door de Universiteit Leiden is gebleken dat er achterstallig onderhoud aan het pand is. Met de universiteit is overeengekomen dat zij als gevolg van achterstallig onderhoud eenmalig € 150.000 aan de gemeente betalen. Om het achterstallig onderhoud op te lossen is in totaal € 500.000 benodigd. Dit betekent dat de gemeente zelf € 350.000 moet bijdragen.
Huurovereenkomsten zijn voor het grootste deel overeenkomstig de landelijk gehanteerde ROZ model huurovereenkomsten. In de algemene bepalingen behorende bij de huurovereenkomsten is bepaald hoe de indexering wordt berekend. Conform deze bepaling wordt de CPI-index (consumentenprijsindex van het CBS) toegepast op het indexeren van de huren. De facturatie van de huren voor januari worden uiterlijk in november van het voorgaande jaar verstuurd. Op dat moment wordt gekeken naar de meest actuele CPI-index, te weten de CPI-index van september. De cijfers van de meest recente beschikbare maand zijn voorlopig. Deze cijfers worden definitief bij de publicatie van de volgende maand. In september 2023 bedroeg de CPI-index 0,2% en in september 2024 bedroeg de CPI-index 3,5%. De huurinkomsten van gemeentelijk vastgoed zijn in begroting van de gemeente Leiden in 2024 en in 2025 met 4,2% geïndexeerd. In de begroting wordt een indexatie van 4,2% op de huurinkomsten doorgevoerd voor zowel 2024 als 2025. Het gaat om een begrootte huurverhoging van circa € 740.000. De werkelijk berekende CPI indexatie van 0,2% (2024) en 3,5% (2025) zorgt voor een verhoging van € 17.500 vanaf 2024 en van € 320.000 vanaf 2025. Hierdoor ontstaat vanaf 2025 een structureel nadeel van afgerond € 400.000.
Na zorgvuldige afweging is het college voornemens de kaders voor de realisatie van de nieuwe muziekschool aan de Hazewindsteeg aan te passen door het programma van eisen te verkleinen. Aanleiding hiervoor is een uitgebreide analyse waaruit blijkt dat de bouwkosten aanzienlijk hoger uitvallen dan oorspronkelijk geraamd. In het herziene voorstel wordt afgezien van de bouw van een kelder en wordt het programma met circa 245 m² verkleind. De fietsenstalling in de bestaande kelder onder het pand aan de Caeciliastraat blijft wel onderdeel van het plan. Door deze aanpassingen kan een besparing van bijna € 4 miljoen worden gerealiseerd, waarmee de totale investeringskosten op circa € 15,1 miljoen uitkomen.
In het meerjareninvesteringsplan 2025-2028 is voor de herbouw van de muziekschool een bedrag van € 3,9 mln opgenomen. Dit betekent dat er een aanvullend investeringsbedrag van € 11,2 mln nodig is. Daarbij rekenen we op een bijdrage van € 1,5 mln vanuit de DUMAVA-subsidie waarmee het extra netto-investeringsvolume uitkomt op € 9,7 mln. Met een gemiddelde afschrijvingstermijn van 25 jaar voor het gebouw, installaties en technische systemen komen de structurele kapitaallasten van dit extra investeringsvolume uit op € 483.000. Deze structurele kapitaallasten vangen we voor € 140.000 op uit een 25-jarige inzet van de minimale verkoopopbrengst à € 3,5 mln van de panden aan de Middelstegracht en het Rapenburg en voor € 62.000 uit lagere subsidiekosten voor huisvesting vanwege het centraliseren van muziekeducatie. Hierna resteert een bedrag van € 281.000 waarvan we voorstellen dit structureel in de begroting te verwerken.
Daarnaast doet de ontwikkeling en herbouw van de muziekschool een extra beroep op de capaciteit van BplusC voor begeleiding, afstemming en organisatie. We willen hen daarin ondersteunen in de vorm van een extern projectleider bij BplusC. Hiermee is tot aan het uitvoeringsbesluit een bedrag van € 50.000 voor de jaren 2025, 2026 en 2027 nodig voor de inzet van een externe projectleider door BplusC. Ook hiervan stellen we voor deze jaren dit bedrag in de begroting op te nemen.
Het project Tijdelijke inrichting Stationsplein en Stationsweg voorziet in a) aanpassingen van het busstation voor het bus vrij maken van de Stationsweg, b) een aanzienlijke verbetering van de verkeersveiligheid voor fietsers, c) maatregelen voor het woonrijp maken van (fietsenstalling) De Geus en d) maatregelen tegen hittestress. De belangrijkste maatregel ter verbetering van de veiligheid is de aanleg van een vrije busbaan en aparte rijbaan voor overig verkeer en fietsers op het Stationsplein. De huidige bushaltes A en B worden verplaatst. De Stationsweg tussen Stationsplein en Haverzakgang wordt tijdelijk ingericht om De Geus bereikbaar te maken, waarna het ontwerp van de Groene Loper Stadsentree hier wordt gerealiseerd. Indien mogelijk wordt de tijdelijke fase overgeslagen en wordt de Groene Loper Stadsentree direct gerealiseerd. Hiervoor zal naar verwachting in 2026 krediet worden aangevraagd. Uiteindelijk zal vanuit het MIRT dit gebied naar verwachting definitief worden ingericht. De realisatie van de tijdelijke inrichting vindt naar verwachting plaats in de periode Q4 2026 tot en met 2027, nog voor de oplevering van De Geus en voor de instelling van de nieuwe busroutes via o.a. Morssingel en Morsweg.
Het voorlopig ontwerp (VO) van de nieuwe inrichting van het Stationsplein is uitgewerkt, dit ontwerp is de basis geweest voor deze aanvullende kredietaanvraag van € 4,793 mln. Hiervoor zijn diverse stakeholders geraadpleegd: o.a. omliggende bedrijven, vertegenwoordigers van omwonenden, fietsersbond, busexploitant Q-buzz en provincie Zuidholland. Partijen hebben zich positief uitgesproken over de verbetering van de verkeersveiligheid en de hierdoor de ontstane verbetering van de leefbaarheid en doorstroming van de bussen. Maatregelen tegen hittestress dienen nog te worden uitgewerkt, hiervoor is een taakstellend budget opgenomen van € 300.000 en maakt onderdeel uit van de totale aanvullende kredietaanvraag.
Met deze Kaderbrief 2025 stellen we een extra krediet beschikbaar € 4,923 mln voor uitvoering , zodat we bij oplevering van De Geus het maaiveld hebben ingericht. Hiervan is 200.000 beschikbaar binnen het krediet verplaatsen businfra t.b.v.concessie 3. We stellen voor om het restantkrediet van € 4,723 miljoen te dekken uit de reserve grondexploitaties.
In de Spoorzone (Vondelkwartier, Stationsgebied en Schipholweggebied) wordt de komende jaren een grote verstedelijkingsopgave gerealiseerd. Er worden in het gebied onder andere ca. 5.000 woningen gerealiseerd en er wordt ca. 100.000 m2 kantoren toegevoegd en vernieuwd. Deze verstedelijkingsopgave bestaat uit veel verschillende projecten en programma's. Voor deze integrale gebiedsontwikkeling is, leren ook de actuele ervaringen in het gebied, het van belang gebiedsgericht, gebiedsoverstijgend en project- en programmaoverstijgend te blijven sturen. Op strategisch, tactisch en operationeel niveau: Op doelstellingen, op afstemming met andere programma's en projecten, op de integrale planning en afstemming, op de tijdelijkheid, gebiedsgerichte communicatie, omgevingsmanagement en participatie, marketing, branding etc. Deze activiteiten vraagt specifieke inzet van middelen om de nodige capaciteit voor in te zetten. Hiermee wordt het mogelijk om invulling te geven aan; - het sturen op korte, middellange en lange termijn doelstellingen (tijdelijkheid, aantrekkelijkheid, veiligheid, duurzaamheid, mobiliteit, parkeren, aantallen en percentages woningbouw en woontypes, bvo’s kantoren, ruimtelijke kwaliteit gebouwen en buitenruimte, evenwicht rust, reuring enz ); - het afstemmen (o.a. raakvlakmanagement) tussen projecten en programma's (MIRT,Autoluw, LRN, LDB) in de Spoorzone. - het in- en overzicht te krijgen voor benodigde (investerings)middelen; - de integrale planning van alle onderdelen - onderwerpen als placemaking/tijdelijkheid, branding, gebiedsgerichte communicatie&participatie en omgevingsmanagement. Voor de dekking van de benodigde plankosten wordt voor 2026 - 2030 jaarlijks € 400.000 krediet gevraagd.
Na drie jaar (eind 2022-heden) van intensieve inzet op netcongestie gaan we een nieuwe fase in. We hebben als gemeente regie gepakt en in kaart gebracht hoe we om kunnen gaan met de beperkte beschikbaarheid van elektriciteit. In deze periode hebben we kennis ontwikkeld door middel van casussen, energieproblematiek verweven in economische en ruimtelijke ontwikkelprogramma’s en actief gefaciliteerd in netverzwaring door nutspartijen. De wereld van netcongestie verandert continu: soms door acties van nutsbedrijven, soms door interne ontwikkelingen en soms door juridische kaders die oplossingen beperken. We hebben hierop ingespeeld door structureel kennis op te bouwen en te vertalen naar concrete sturingsinstrumenten. Vanaf eind 2024 geldt gemeentebreed een afkondiging van netcongestie en transportcapaciteitstekort op zowel het middenspanningsnet (Alliander) als het hoogspanningsnet (TenneT). Waar het energiesysteem vroeger vooral gericht was op grootschalige centrale opwek en distributie, vraagt de huidige energietransitie om een slimme combinatie van verschillende energievormen, zoals elektriciteit en warmte. Netcongestie is een direct gevolg van deze veranderingen en speelt een steeds grotere rol in de ontwikkeling van onze stad en regio. Het doel is een toekomstbestendige energievoorziening waarin elektriciteit beschikbaar blijft voor elke Leidenaar. Om dit te realiseren wordt in de periode 2026-2028 jaarlijks een bedrag van € 700.000 toegevoegd aan de begroting. We onderzoeken hoe deze inspanningen op termijn ten laste van projecten in de stad of binnen beschikbaar budget kunnen worden uitgevoerd.
De gemeenteraad heeft bij het vaststellen van het kaderbesluit Vlietzone Midden (RV 24.0009) de motie aangenomen om te onderzoeken of het mogelijk is op de locatie Blauwkras huisvesting te bieden aan meerdere verenigingen (M.24.0009.04). De LRRC is momenteel eigenaar van hun opstallen op het voormalige sportpark De Vliet, groot afgerond 560 m2 bvo. De maximale bebouwing op de locatie clubhuis Blauwkras bedraagt bruto ongeveer 600 m2, waarin het gewenste programma van de LRRC past. Het is nog niet duidelijk of de verenigingen instemmen met gezamenlijk gebruik van het nieuwe clubhuis. Voor de nieuwbouw wordt voorgesteld om van start te gaan met de definitiefase en de benodigde plankosten van € 300.000 beschikbaar te stellen om de voorbereidingen te treffen voor de realisatie van de nieuwbouw op de Blauwkraslocatie. De besluitvorming om een investeringsbudget ter beschikking te stellen vindt uiterlijk bij de Kaderbrief in 2026-2030 plaats. Bij de besluitvorming over het investeringsbudget zal meer bekend zijn over de definitieve bedragen van de investering, kosten, eventuele huuropbrengsten en btw.
N.a.v. succes doorstroommakelaar voor sociale huur ook vraag naar deze functie voor koopwoningen. Ouderen die in een grote (een)gezinswoning wonen, willen vaak best kleiner en passender wonen. Veelal kennen zij de mogelijkheden niet of hebben zij een beetje hulp nodig. We onderzoeken op welke wijze we vorm kunnen geven aan een doorstroommakelaar voor ouderen die in een koopwoning, middeldure of dure huurwoning wonen. Dit sluit aan bij de ambities rond doorstroming, langer zelfstandig wonen voor ouderen en beter benutten bestaande bouw (circulair). Voorstel is om het benodigd budget van € 25.000 vanaf 2026 structureel in de begroting te verwerken.
De doorstroommakelaar is in 2024 gestart als pilot. Gemeente financiert deze makelaar samen met de corporaties in de Leidse regio. In 2025 wordt deze pilot geëvalueerd. De tussentijdse evaluaties geven een heel positief beeld. In het Volkshuisvestingsprogramma dat nu in de inspraak ligt geven we aan dat we deze functie bij een positieve evaluatie willen continueren. Dit draagt o.a. bij aan beleid in het kader van ouderenhuisvesting, beschikbaar krijgen van woningen en het beter benutten van bestaande bouw. Voorstel is om het benodigd budget van € 25.000 vanaf 2026 structureel in de begroting te verwerken.
In 2022 zijn tijdelijk extra middelen toegekend voor de uitvoering van de Omgevingswet. Deze extra middelen liepen per 2026 met € 1 miljoen terug. Uit evaluatie blijkt dat hiervan in 2026 slechts € 182.111 niet meer noodzakelijk is zonder dat dit gevolgen heeft voor kwaliteit en continuïteit. De resterende € 817.889 wordt voorgesteld om tot en met 2028 nog drie jaar tijdelijk beschikbaar te stellen. 2028 is het oorspronkelijke einde van de transitiefase. De verschuiving is nodig vanwege het uitstel van de invoeringsdatum en verlenging van de transitiefase tot eind 2032.