Kaderbrief 2023-2027

Financiële ontwikkelingen

Ontwikkeling

Nr.

Onderwerp

L/B

I/S

2023

2024

2025

2026

2027

Budgettair neutraal

08.01

Reserve sportstimulering Schaatsen

L

I

500

    
    

S

-500

-3

-3

-3

-3

      

40

40

40

40

   

B

S

 

-37

-37

-37

-37

 

08.02

Nieuwbouw/renovatie kleedkamergebouwen Sportpark Kikkerpolder I, Kikkerpolder II en Sportpark Noord

L

I

1.161

    
    

S

  

-91

-89

-89

       

155

154

154

   

B

I

-1.161

    
    

S

  

-64

-64

-64

Mee/Tegenvaller

08.03

Aanleg ICT voorzieningen nieuwe sportaccommodaties

L

I

-141

    
     

381

    
    

S

 

94

94

94

94

   

B

I

-240

    
 

08.04

Uitbreiding huisvesting collectie met extra depotopslag

L

S

90

90

90

90

90

 

08.05

Energiecompensatie Culturele instellingen

L

I

555

278

   
 

08.06

Inflatiecompensatie culturele instellingen

L

S

370

370

370

370

370

 

08.07

Vrijval krediet Jeugddorp

L

S

  

-20

-20

-20

Nieuwe uitgave

08.08

Sportpark de Mors

L

I

-1.000

-1.000

   
     

1.000

1.000

   
    

S

  

-224

-221

-218

       

421

457

454

   

B

S

  

-123

-123

-123

 

08.09

Aanpassing viering en waarborgen veiligheid 3 oktober viering

L

S

410

    
 

08.10

Verduurzamen Morskwartier

L

S

19

19

19

19

19

 

08.11

Fair Practice Code

L

I

-55

    
    

S

55

225

225

225

225

 

08.12

Herhuisvesting Bibliotheek

L

I

200

    
 

08.13

Jubileumjaar Leidens ontzet 450 jaar

L

I

 

600

   
 

08.15

Amendement meer voor makers

L

S

 

50

50

50

50

Bijsturing

08.14

Ombuigingsvoorstel cultuur

L

S

 

-25

-125

-225

-225

Tot.

    

1.644

1.700

776

716

716

Bedragen x 1.000,-

Budgettair neutraal

08.01 Reserve sportstimulering schaatsen

Het teruglopen van het aantal vrijwilligers en de dalende trend van deelname aan het langebaanschaatsen zouden na opening van de ijshal op termijn tot een moeizamere exploitatie kunnen leiden dan vooraf gedacht met risico op een (structureel) negatief exploitatieresultaat. De Stg. IJshal maakt zich hier zorgen over. Daar staat tegenover dat zij een volle onderhoudsreserve hebben die zij in de toekomst niet in die mate nodig hebben. Voorgesteld wordt om de Subsidie die de Stg. IJshal de afgelopen jaren ontvangen heeft te verrekenen met de vrijval vanuit de onderhoudsreserve van de Stg. IJshal, en dit conform de subsidieverordening terug te vorderen. Conform afspraak dragen zij € 300.000 bij aan de financiering IJshal. Dit is onderdeel van genoemde terugvordering. Omdat het op dat moment weer gemeentelijk geld betreft mogen wij dit vanuit de Bbv regelgeving niet rechtstreeks bijdragen aan het project nieuwbouw IJshal. Derhalve wordt de bijdrage Stg. IJshal aan het project afgeraamd waardoor de kapitaallasten toenemen. Hiervoor wordt vanuit de terugvordering € 300.000 toegevoegd aan de reserve Afschrijving Investeringen(AI) waarbij de toegenomen kapitaallasten gedekt worden door een onttrekking uit de reserve AI. De hoogte van het krediet wijzigt niet. De stg IJshal verwacht de komende maanden ook nog kosten te maken derhalve is het resterende bedrag niet zeker. Voorgesteld wordt om nu uit te gaan van het maximum van €500.000 terugvordering en hiervan €200.000 storting in een nieuw te vormen reserve Sportstimulering Schaatsen op te nemen ter dekking van eventueel tekort op de exploitatie in de komende jaren.

Daarnaast heeft de Stg. IJshal aangegeven een optie voor een autopilotsysteem op de ijsdweilmachines te willen lichten. De meerinvestering die hiermee gemoeid is kan binnen 4 jaar worden terugverdiend, ruimschoots binnen de afschrijvingstermijn van dit systeem, waardoor de exploitatie van de ijshal per saldo robuuster wordt. De besparing wordt enerzijds behaald door minder waterverbruik en energieverbruik als gevolg van nauwkeurigere methode van ijspreparatie en anderzijds door een aanzienlijke besparing op personeelskosten. Voor de meerinvestering á € 222.000 wordt voorgesteld een aanvullend krediet te verstrekken waarbij de kapitaallasten € 23.439 bedragen. Voorgesteld wordt deze kapitaallasten conform de afspraak met de Stg. IJshal te dekken door de huur te verhogen met € 23.439.

08.02 Nieuwbouw/renovatie kleedkamergebouwen Sportpark Kikkerpolder I, Kikkerpolder II en Sportpark Noord

Voor drie kleedgebouwen is de uitkomst na onderzoek dat renovatie of sloop/nieuwbouw voor de hand ligt. Het gaat daarbij om de kleedgebouwen op de sportparken Kikkerpolder 1 (hoofdgebruiker UVS en mede gebruiker LSVV) hier willen we de bestaande kleedvoorzieningen renoveren en uitbreiden met twee extra kleedkamers en lockervoorzieningen/bergingen onder de bestaande tribune realiseren. Kikkerpolder 2 (hoofdgebruikers Lugdunum en Biento) hier wordt gedacht aan realisatie van 4 nieuwe kleedkamers en aanverwante ruimtes met de mogelijkheid dat deze uitgebreid kunnen worden naar 6. Tot slot, Sportpark Noord (hoofdgebruiker Roodenburg) hier komen nog 6 kleedkamers met aanverwante ruimtes terug en wordt een aangebouwde verenigingsruimte verwijderd. Alle kleedruimtes gaan na renovatie en nieuwbouw voldoen aan de vastgestelde kaders voor wat betreft duurzaamheidthema’s.

Voor deze werkzaamheden is al een krediet beschikbaar van 1.300.000. Daarnaast wil de gemeente 1.161.000 uit onze voorziening laten vrijvallen, als dekking voor genoemde werkzaamheden. Deze vrijval was al beschikbaar voor de instandhouding van deze kleedgebouwen op de hierboven genoemde sportaccommodaties. Deze vrijval van groot onderhoudsmiddelen wil de gemeente gaan inzetten om de reeds genoemde, benodigde renovaties en nieuwbouwplannen te kunnen realiseren.
Wanneer hier niet de goedkeuring van college en raad voor wordt gegeven kunnen de middelen uit de voorziening niet vrijvallen want dan zijn deze nodig voor de instandhouding van de huidige verouderde kleedgebouwen.

Mee / tegenvaller

08.03 Aanleg ICT-voorzieningen nieuwe sportaccommodaties

Bij het opstellen van de projectopdracht voor de nieuwbouw van Combibad-IJshal en Sportcomplex 1574 is er van uitgegaan dat de ICT kosten in de nieuwe accommodaties gedekt konden worden uit het ICT budget voor 5 Mei Hal en 3 Octoberhal. De ICT kosten in de nieuwe sportaccommodaties blijken echter fors hoger dan de ICT kosten in de bestaande accommodaties. Hoge incidentele kosten voor aanleg en installatie. En hogere structurele kosten omdat een sporthal anno 2023 hele andere ICT-voorzieningen heeft dan een sporthal die 50 jaar geleden gebouwd is. In de nieuwe sportaccommodaties betreffen de ICT-kosten de aanleg van glasvezelkabel naar de accommodaties, Wifi, 15 werkplekken voor medewerkers afd. Sportaccommodaties, toegang, ticketing, beeld en geluid. De aanname dat we met bestaande ICT budgetten nieuwe ICT voorzieningen kunnen betalen is onjuist gebleken. De eenmalige installatiekosten bedragen 702.000. De structurele kosten bedragen 119.000.

Het incidentele bedrag is voor 321.000 gedekt vanuit bestaande ICT-budgetten. De niet-gedekte incidentele kosten van € 381.000 kunnen worden gedekt uit de reserve Bedrijfsvoering concern en het budget dat twee jaar geleden is gereserveerd voor ICT-voorzieningen voor de nieuwe sportaccommodaties. Voor de structurele kosten is structurele dekking mogelijk van 13.000 uit bestaand ICT budget voor de te slopen sportaccommodaties aangevuld met een structurele bijdrage van de Stichting IJshal in de ICT-kosten (a € 12.000). Het niet gedekte deel van de structurele ICT kosten bedraagt dus 94.000.

08.04 Uitbreiding huisvesting collectie met extra depotopslag.

Het huidige externe depot van Museum De Lakenhal is dusdanig overbelast dat adequate collectieopslag en beheerwerkzaamheden niet uitgevoerd kunnen worden. Daardoor zijn er grote veiligheidsrisico’s voor medewerkers en kans op schade aan (en vermissing van) objecten. Benodigde controles kunnen niet of onvoldoende worden uitgevoerd. Interessante verwervingen kunnen niet worden aangenomen omdat het museum geen mogelijkheid heeft om zijn plicht na te komen deze objecten volgens museale standaard op te slaan. Ook de opslagcapaciteit van de interne depots in het museum is bereikt. Om incidenten voor te zijn is het van belang om het interne depot te ontlasten. Om minimaal een decennium voldoende ruimte te hebben en de genoemde risico’s te vermijden, is verruiming van de capaciteit van de huisvesting van de gemeentelijke collectie noodzakelijk. Hiermee is een extra budget van 90.000 voor huur van externe depotruimte gemoeid.

08.05 Energiecompensatie culturele instellingen

De culturele sector is hard getroffen door de coronamaatregelen: publieksactiviteiten waren niet of nauwelijks mogelijk en veel makers en instellingen konden het omzetverlies moeilijk opvangen. Toen afgelopen voorjaar ook nog de oorlog in Oekraïne begon en als neveneffect daarvan ook de energiecrisis de kop opstak. De gemeente wil de culturele instellingen compenseren voor de gestegen energieprijzen. Zonder een compensatie moeten de gestegen prijzen doorberekend worden in bijvoorbeeld ticketprijzen waardoor cultuur ontoegankelijker wordt gemaakt. Ook het kabinet ziet de ernst in van deze situatie. In de voorjaarsnota 2023 worden extra middelen beschikbaar gesteld via het gemeentefonds om de stijgende kosten op te vangen voor onder andere (semi)maatschappelijke organisaties.

De bijdrage energiekosten aan de totale inflatie over 2022 bedraagt 4,6%. Daarnaast is uitvraag gedaan bij culturele instellingen in Leiden omtrent energiestijging. De gestegen energiekosten van de culturele instellingen zijn in lijn met de landelijke trend. Om de culturele instellingen te compenseren wordt in 2023 een budget van 555.000 beschikbaar gesteld en in 2024 een budget van 277.500.

08.06 Inflatiecompensatie culturele instellingen

Het inflatiecijfer van 2022 is het hoogste in bijna 50 jaar. De culturele sector werd in de afgelopen jaren al hard getroffen door de coronamaatregelen, daar kwamen in 2022 ook nog de gestegen prijzen boven op. De gemeentelijke subsidies zijn in 2022 geïndexeerd met 1,7%. De loon- en prijsontwikkeling (excl. energie) ligt op 4,81%. Zonder een goede indexering moet worden bezuinigd, bijvoorbeeld op het onderhoud aan gebouwen. Ook het kabinet ziet de ernst in van deze situatie. Vanuit het gemeentefonds krijgt Leiden extra middelen voor de hogere loon- en prijsontwikkeling. Om de culturele instellingen te compenseren wordt een structureel budget aan de culturele begroting toegevoegd van 370.000,-.

08.07 Vrijval krediet Jeugddorp

Dit krediet is in 2014 beschikbaar gesteld voor de nieuwbouw van huisvesting in. Op dit moment is er geen zicht op het gebruik van het krediet voor dit doel. Bij deze kaderbrief stellen we voor om dit krediet alsnog af te sluiten. De kapitaallasten(€ 20.722) vallen vrij ten gunste van de algemene middelen.

Nieuwe uitgaven

08.08 Sportpark De Mors

Bij het raadsbesluit van september ’21 is besloten om het Wijksportpark De Mors op te waarderen en hier een budget van ca. 3,4 miljoen aan te verbinden. Het project behelst een vergroting van het hoofd rugbyveld, inpassing van het derde rugbyveld welke in de Vlietzone is verdwenen en compensatie van één kunstgrasveld voor de beide voetbalverenigingen. In het budget van 3,4 miljoen was geen ruimte opgenomen voor ongebonden sport en wijkfunctie. De kosten voor het oorspronkelijke voorstel inclusief een recreatieve wijkfunctie en ongebonden sport wordt tegen huidige marktprijs begroot op 5,8 miljoen. Een toename van ongeveer 2,4 miljoen. Hiervoor kan een skatepark gerealiseerd worden omringd door groen met ruimte voor extra ongebonden buitensport en een groene recreatieve functie op de steenwisselplaats. In het beschikbare budget is tevens ruimte voor de omzetting van één natuurgras voetbalveld naar kunstgras.
Gezien de benodigde trainingscapaciteit voor de drie grote sportverenigingen (DoCoS, Sporting Leiden en DIOK) is het nodig om in plaats van kunstgrasveld drie kunstgrasvelden te realiseren. Hiervoor is een extra investering van 2,0 miljoen nodig.

Omdat de oorspronkelijke investering met een afschrijvingstermijn van twaalf jaar is opgenomen en er nu meer bekend is over de werkzaamheden zijn de afschrijvingstermijnen aangepast naar de juiste afschrijvingstermijnen conform de financiële verordening van Leiden waardoor de toename van de investering voor een groot deel gedekt is. Daarnaast is bij het beleidsakkoord Samen leven in Leiden 2022-2026 voor 2024 1,0 miljoen beschikbaar gesteld voor investeringen in sportaccommodaties; het op peil brengen en houden van de sportinfrastructuur. Dit budget wordt ingezet ten behoeve van het uitbreiden van de kunstgrasvelden. Voor de herinrichting van het sportpak is dan aanvullend structureel 32.358 nodig. De verduurzamingskosten zijn apart opgenomen als aanmelding 08.09.

De doorontwikkeling van het sportpark De Mors heeft consequenties voor de onderhoudskosten. Enerzijds verandert een viertal sportvelden van formaat of soort (van natuurgras naar kunstgras). Dat leidt tot een ander soort onderhoud, maar niet tot een wijziging van het benodigde onderhoudsbudget. Het onderhoudskosten voor het ene soort of formaat sportveld, verschilt niet die van een ander soort of formaat sportveld. Anderzijds krijgt de steenwisselplaats een andere invulling en zal in separate besluitvorming aan uw raad worden voorgesteld het gebied inclusief de 3 Octoberhal door te ontwikkelen tot respectievelijk een parkomgeving en openbare ruimte voor skate- en urban sporten. De jaarlijkse onderhoudskosten voor deze twee gebieden worden geraamd op circa 40.000 vanaf 2026.

08.09 Aanpassing viering en waarborgen veiligheid 3 oktober viering

In onze brief van 4 maart jl. hebben wij u geïnformeerd over de 3 oktoberviering van 2023. In 2021 en 2022 zijn er bij de viering van 3 oktober geen grote evenementen georganiseerd. Wel is in 2021 en 2022 een jongerenfeest georganiseerd wat druk bezocht was en duidelijk in een behoefte heeft voorzien. Kaartjes waren in no time verkocht. De wens is dan ook om in 2023 wederom een jongerenfeest te organiseren. De verwachte kosten bedragen 220.000. Daarnaast zijn er 60.000 hogere kosten voor oa verkeersregelaars en rijplaten. Totaal is er 280.000 extra nodig.

De horeca wil in navolging van 2022 in de binnenstad wat meer evenementen organiseren en hebben in 2019 laten weten niet meer verantwoordelijk te willen en kunnen zijn voor de veiligheid. Om de veiligheid voor de bezoekers in de binnenstad en op de kermis zoveel mogelijk te waarborgen is het noodzakelijk om extra beveiliging en controle veiligheid kermisattracties in te zetten. Kosten hiervan worden geraamd op 130.000,- Door deze maatregelen worden publiekstromen o.a. meer en meer gespreid en kunnen we terug naar een gezellige, open viering zonder hekken.

08.10 Verduurzamen Morskwartier

In 2020 heeft het college van B&W de ‘Routekaart verduurzaming gemeentelijk vastgoed: Paris Proof in 2050’ vastgesteld. Hierin staan de doelen beschreven die het gemeentelijk vastgoed in 2050 energieneutraal moeten maken. De doelen in de routekaart zijn leidend geweest bij het opstellen van een Duurzaam MJOP en MIP voor het gemeentelijk sportvastgoed in de kernportefeuille. De kernportefeuille omvat alle sportvastgoed dat naar verwachting langdurig in stand wordt gehouden. Niet in de kernportefeuille opgenomen zijn de sportpanden die ofwel worden verkocht, ofwel worden gesloopt.

Bij het vaststellen van de routekaart waren de sportpanden op sportpark Morskwartier niet opgenomen in de strategische kernportefeuille vanwege de voorgenomen wijksportparkontwikkeling. Eind 2020 is de ambitie op dit sportpark echter fors beperkt en is aangegeven dat herontwikkeling en of verduurzaming van het sportvastgoed geen deel (meer) zal gaan uitmaken van de ontwikkelplannen voor sportpark Morskwartier. Het resulteerde dat er voor deze sportpanden aanvullend maatwerkadviezen voor de verduurzaming zijn opgesteld. Om te voldoen aan onze ambitie betekent dit dat we in de voorziening een extra dotatie nodig hebben van € 238.500 verdeeld over het sportvastgoed. Gemiddeld een verhoging van onze voorziening van € 19.275 per jaar voor een periode van 20 jaar om de sportpanden op sportpark Morskwartier te kunnen verduurzamen.

08.11 De Fair Practice Code (FPC)

De Fair Practice Code (FPC) is een belangrijk punt in de Cultuurvisie Leiden 2020, De Kracht van Cultuur. Ook het podiumkunsten stembusakkoord roept op om ruimte te geven aan de code. Het naleven van de Fair Practice Code is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de gemeente, de directies van de instellingen en de raden van Toezicht.

De gemeente heeft een voorbeeldrol en wil verantwoordelijkheid nemen voor het eerlijk betalen van personeel bij de culturele basis infrastructuur (C6). Dit zijn instellingen (binnenkort) aangesloten bij Landelijke Vereniging en met goedgekeurd personeelsbeleid en een CAO. Dit vraagt vanaf 2024 een aanvullende structurele subsidie van 150.000 voor Ins Blau (verhoging loonkosten conform CAO) en € 75.000 voor de Nobel (pensioenopbouw conform CAO). Voor Ins Blau is in 2023 aanvullend nog een bedrag van € 55.000 nodig dat gedekt kan worden vanuit de resterende coronamiddelen. De aansluiting op de Fair Practice Code voor het hele culturele veld is onderdeel van de uitvoeringsagenda cultuurbeleid 2023-2024. De VNG verwacht dit jaar verdere richtlijnen vanuit het Rijk omtrent Fair pay.

08.12 Herhuisvesting bibliotheek

De gemeente Leiden wil in de binnenstad een eigentijdse en toegankelijke bibliotheek realiseren, die ook een ontmoetingsplek kan zijn voor alle Leidenaars. Het ontwikkelen van een moderne 'third place' bibliotheek vraagt meer structurele financiële middelen dan nu beschikbaar zijn. Uit de wensen en bedenkingen procedure over de huisvesting van de moderne bibliotheek kwam de wens om in de initiatieffase een aantal scenario's voor de modernisering van de bibliotheek uit te werken en een voorkeursscenario te kiezen: vernieuwing binnen huidig financieel kader, 'third place bibliotheek basis' en 'third place bibliotheek plus'. Daarna zal één scenario verder worden uitgewerkt tot een kaderbesluit. Vooruitlopend op de herhuisvesting is incidenteel € 200.000 benodigd in 2023 voor de uitwerking van de scenario's.

08.13 Jubileumjaar Leidens Ontzet 2024

In 2024 viert onze stad het 450-jarig jubileum van Leidens Ontzet. In het beleidsakkoord is daarover opgenomen dat er vanuit de gemeente wordt ingezet op een extra mooie viering van het Feest der Feesten. De 3 October Vereeniging heeft een prachtig concept jubileumprogramma samengesteld en de gemeente gevraagd om daar, naast de reguliere facilitering, in 2024 extra financieel aan bij te dragen. Het concept programma voorziet in verbreding van de festiviteiten in de regio en een aantal aansprekende eenmalige initiatieven gericht op verschillende groepen Leidenaren. Daarnaast wordt voorgesteld om de stadsprogrammering van de viering en herdenking extra groot op te zetten. Voor het realiseren van de ambitie die is opgenomen in het beleidsakkoord wordt 600.000 vrijgemaakt voor extra gemeentelijke kosten en een financiële bijdrage voor de 3 October Vereeniging. Met deze bijdrage wordt een stevig fundament gelegd voor een onvergetelijke jubileumviering in 2024.

08.15 Budget voor autonome makers

Vanaf 2024 stelt de raad 50.000 euro van de beschikbare structurele ruimte beschikbaar voor autonome makers, creatieven en culturele initiatieven. Vanaf 2025 wordt dit aangevuld met de 30.000 euro zoals voorgesteld onder aanmelding '08.14 Ombuigingsvoorstel cultuur'.

Bijsturing

08.14 Ombuigingsvoorstel cultuur

Om de grote opgaven binnen Cultuur gedeeltelijk te bekostigen moeten we financiële keuzes maken binnen het beschikbare cultuurbudget. Er is daarom kritisch gekeken naar de huidige cultuurbegroting. De verschillende culturele activiteiten zijn getoetst aan de Cultuurvisie, De Kracht van Cultuur. Afbouwen binnen de cultuurbegroting betekent in alle gevallen minder cultureel aanbod in de stad.

Het voorstel is om € 25.000 te korten op de subsidieregeling Historisch Stadsbeeld (SHS) en te stoppen met de subsidiëring van het Cultuurfonds. Door het stoppen met de subsidiëring van het Cultuurfonds valt uiteindelijk structureel € 230.000 vrij. Hiervan stellen we voor om € 200.000 in te zetten als ombuiging in deze Kaderbrief. Het restant van € 30.000 zetten we in voor culturele programmering. Bovenstaande levert een ombuiging op van € 225.000 binnen de programmabegroting Cultuur.