Financiële ontwikkelingen

Bedragen x € 1.000,-

Budgettair neutraal

04.01 Prijsstijgingen herinrichting Vrijheidslaan en Zoeterwoudseweg

Op het project Zoeterwoudseweg wordt een tekort van circa € 100.000 verwacht. Het project omvat de herinrichting van de Vrijheidslaan en de Zoeterwoudseweg. Hierbij is veel aandacht uitgegaan naar het maken van een vrijliggend fietspad en het verbeteren van fietsveiligheid en het toegankelijker maken van de bushaltes. Het project is sinds half november 2022 in uitvoering en inmiddels is het deel Vrijheidslaan al gereed en opgeleverd. Het project wordt vanuit de gemeente gedekt uit Leiden Duurzaam Bereikbaar en we hebben subsidies van de Provincie Zuid-Holland (€ 320.000) ontvangen voor het verbeteren van de oversteek Vrijheidslaan en het toegankelijk maken van de bushaltes aan de Vrijheidslaan. Het project kan aan het eind van het tweede kwartaal worden afgerond. Door inflatie en gestegen eenheidsprijzen van materialen is de aanbesteding van het project duurder uitgevallen ten opzichte van de bedragen waar rekening mee werd gehouden bij aanvang van dit project in 2020 en hetgeen we hebben geraamd bij diverse ontwerpen van het project en het bestek. Diverse personele wisselingen en veel voorbereidingswerk in relatie tot bomen en verharding en de bereikbaarheid ten tijde van de uitvoering, hebben geleid tot meer ambtelijke inzet en hogere plankosten aan het project dan hetgeen waarmee in eerdere capaciteitsramingen rekening is gehouden. Het aanvullend beschikbaar te stellen krediet van € 100.000 wordt gedekt door het krediet uitvoeringsprogramma wijkcirculatie- en veiligheidsplan met dit bedrag te verlagen.

04.02 Tijdelijke verkeersmaatregelen stationsgebied

De transformatie van het Stationsgebied is in volle gang en zal zich de komende jaren voortzetten. De ervaring leert inmiddels dat in het drukke en intensief gebruikte gebied het nodig is kleine ingrepen te doen in de bestaande situatie om de openbare ruimte met name veilig te houden. Voor de uitvoering van deze maatregelen wordt de komende twee jaar, tijdens de MIRT-verkenning, € 200.000 krediet gevraagd. Na afronding van de MIRT-verkenning is het maatregelenpakket voor Knooppunt Leiden Centraal bekend. Het beschikbaar te stellen krediet van € 200.000 wordt gedekt door het krediet uitvoeringsprogramma wijkcirculatie- en veiligheidsplan met dit bedrag te verlagen.

04.03 Fietsparkeren De Vink

Op basis van het Programma Fietsparkeren bij de stations van ProRail zal de bestaande fietsenstalling bij station Leiden De Vink worden uitgebreid en aangepast. Voor de financiering van deze uitbreiding doen zowel, Rijk, Provincie als gemeente een financiële bijdrage en wordt een realisatieovereenkomst gesloten met ProRail. Leiden draagt 10% bij aan de investeringskosten van dit project en heeft tot nu toe rekening gehouden met een bijdrage van € 28.000. Omdat het project is vertraagd, en op basis van de nieuwe en actuele kostenraming moet het projectbudget (bijdrage + plankosten gemeente) worden verhoogd naar € 153.000. Het aanvullend beschikbaar te stellen krediet van € 125.000 wordt gedekt door het krediet uitvoeringsprogramma wijkcirculatie- en veiligheidsplan met dit bedrag te verlagen.

04.04 Verlagen onttrekking Parkeerreserve t.b.v. bereikbaarheidsprojecten

In het beleidsakkoord 2022-2026 is besloten om de reserve Parkeren in te zetten als dekking voor investeringen in de mobiliteit. In 2026 is hiertoe een bedrag van € 17,0 miljoen onttrokken aan de reserve Parkeren en gestort in de reserve afschrijving investeringen ter dekking van de kapitaallasten van die investeringen. Uit de prognose van de reserve Parkeren in 2023 blijkt dat de stand van de reserve vanaf 2026 negatief wordt. Dit als gevolg van het exploitatieresultaat 2022, de meerkosten van bestaande en nieuwe investeringen en kostenstijgingen door inflatie. Om de reserve Parkeren gezond te houden wordt, naast de tweejaarlijkse indexatie van parkeertarieven (zie bijlage Reserve Parkeren), voorgesteld om voorgesteld om de onttrekking aan de reserve Parkeren van € 17,0 miljoen voorlopig te verlagen met € 4,0 miljoen zodat in 2026 € 13,0 miljoen onttrokken wordt aan de reserve Parkeren. Het principe voor het aanwenden van de parkeerreserve voor investeringen in de mobiliteit blijft niettemin wel overeind conform de coalitie afspraken. De bestaande investering in het meerjareninvesteringsplan van € 20,0 miljoen wordt hierdoor met een bedrag van € 4,0 miljoen naar beneden bijgesteld tot een volume van € 16,0 miljoen.

Mee / tegenvaller
04.05 Aanvullend krediet project herinrichting Hoge Rijndijk
Voor de herinrichting Hoge Rijndijk is een schetsontwerp opgesteld. De herinrichting van de Hoge Rijndijk is onder meer benodigd voor de verduurzaming van de leefomgeving, het verbeteren van verkeersveiligheidsproblematiek en de ontsluiting van woningbouwprojecten in onder meer Meerburg en P.J. Blokhof. Voor dit ontwerp is aanvullend krediet nodig van € 6,7 miljoen. Voor een bedrag van € 2,0 miljoen kan het tekort gedekt worden vanuit de middelen die in het beleidsakkoord zijn opgenomen. In de begroting is deze investering 'Diverse mobiliteitsinvesteringen 2025' opgenomen onder prestatie 04C105 Verbeteren wegennet. Het resterende tekort van € 4,7 miljoen is als aanvraag in deze kaderbrief opgenomen. De kapitaallasten van deze aanmelding van € 4,7 miljoen bedragen € 239.500. Omdat de voorbereidingsfase langer duurt worden nu ook meer voorbereidingskosten gemaakt die kunnen worden gedekt uit de hiervoor beschikbare middelen in het MIP. We stellen voor om het voorbereidingskrediet met € 100.000 te verhogen.

04.06 Aanvullend krediet Leidse Ring Noord voor Plesmanlaan en Leiderdorpse tracédelen

Als gevolg van vertraging en enorme prijsstijgingen in de afgelopen 2 jaar (GWW-index van 26%) lopen de kosten van het project Leidse Ring Noord fors op. Hiertoe is een aanvullend krediet noodzakelijk. Dit aanvullend krediet wordt gedekt (1) vanuit resterende middelen zoals die in het geactualiseerd kaderbesluit en in het huidige meerjareninvesteringsplan zijn opgenomen, (2) uit beschikbare middelen voor de LRN zoals die in het Financieel Perspectief Duurzame Stad en in het huidige meerjareninvesteringsplan voor de Leidse Ring Noord zijn opgenomen, (3) vanuit de middelen voor de excessieve prijsstijging zoals die in de vorige begroting zijn opgenomen, (4) door een aanvullende bijdrage vanuit Leiderdorp en (5) als aanvraag in deze kaderbrief. De kapitaallast van deze aanmelding bedraagt € 550.000 vanaf 2027. De bedragen die hiermee samenhangen delen wij in een vertrouwelijke brief met de raad om de marktpositie van de gemeente te beschermen.

• Plesmanlaan: De bouwwerkzaamheden van de Plesmanlaan vertragen. Aanleiding hiervoor is de Porthos-uitspraak en de beroepen die zijn aangetekend op het bestemmingsplan. De Porthos uitspraak vereist dat de effecten van stikstof op de Natura 2000 gebieden ook in de realisatiefase moet worden doorgerekend. Eerder was sprake van een bouwvrijstelling Deze aanvullende eis heeft invloed op het moment dat met het werk kan worden gestart, de wijze waarop het werk wordt gerealiseerd en leidt tot een vertraging in de realisatie. Op het bestemmingsplan zijn ook twee beroepen aangetekend. De verweerschriften zijn opgesteld. De zitting zal vermoedelijk pas na de zomervakantie plaatsvinden. Als gevolg van de afhandeling van de beroepen op het bestemmingsplan en de stikstofberekeningen zal de planning met een eindmijlpaal van Q3 2025 niet meer haalbaar zijn. Onderzocht wordt of er rekening houdend met de stikstofmaatregelen, een versnelling van de realisatie mogelijk is, waarbij de vertraging geminimaliseerd wordt en de vastgestelde eindmijlpaal in zicht blijft.
• Leiderdorp - Engelendaal en Oude Spoorbaan: De aanbesteding van LRN Oude Spoorbaan en Engelendaal is tijdelijk on hold gezet nadat uitdrukkelijke signalen van de gegadigden was ontvangen dat het in de aanbesteding opgenomen plafondbedrag door toedoen van prijsstijgingen en diverse macro-economische ontwikkelingen ontoereikend is om het werk te kunnen realiseren. Het plafondbedrag is in de aanbesteding ingezet als bovengrens voor de realisatie van het project, Inschrijvingen boven die grens worden uitgesloten. Op grond van de signalen hebben gesprekken met de gegadigden plaatsgevonden. Op grond van deze gesprekken wordt voorgesteld de hoogte van het plafondbedrag aan te passen om inschrijvingen in concurrentie te ontvangen. Ook voor dit projectdeel geldt dat vanwege de Porthos-uitspraak de stikstofberekening voor de realisatiefase gedaan moet worden om zeker te stellen dat indien het werk eenmaal gegund is, het werk daadwerkelijk gerealiseerd kan worden. Onlangs heeft Liander toch besloten dat de 50kV-kabel in het projectgebied Oude Spoorbaan/Engelendaal wordt vervangen. Met Qirion, de uitvoeringsorganisatie, die verantwoordelijk is voor de aanleg van het nieuwe en de verwijdering van het bestaande nieuwer 50kV-kabeltrace worden diverse scenario’s verkend om beide projecten met minimale hinder voor Leiderdorp in afstemming te realiseren.

04.07 Knooppunt Leiden Centraal: indexering investeringsvolumes

Leiden heeft zich verplicht tot het jaarlijks indexeren van haar bijdrage aan knooppunt Leiden op basis van de inflatieverwachting van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dit vergt een jaarlijkse monitoring van gemeentelijke indexering ten opzichte van de inflatieverwachting van het CBS. Voor 2023 is gebleken dat de gemeentelijk indexering van het investeringsvolume voor knooppunt Leiden 2,5% lager is het CBS hanteert. Dit heeft tot gevolg dat het investeringsvolume Knooppunt Leiden € 666.590 te laag is. Dit geeft een extra jaarlijkse kapitaallast van € 23.331 in het eerste jaar van afschrijving 2026.

Nieuwe uitgaven

04.08 Incidentele inzet verkeersregelaars

Leiden is volop in ontwikkeling. Door de vele bouw- en onderhoudswerkzaamheden en evenementen komt het geregeld voor dat er onvoorziene verkeersdrukte en/ of verkeersonveilige situaties ontstaan. Bij het voorbereiden van deze werkzaamheden/evenementen worden vooraf verkeersplannen gemaakt die worden getoetst door de gemeente. De initiatiefnemer betaalt zelf de kosten voor de inzet van tijdelijke verkeersmaatregelen. Vooral de combinatie van werkzaamheden/evenementen en vaak ook slecht weer zorgen vaak voor onvoorziene drukte/verkeersonveilige situaties. Deze zijn vaak niet toe te rekenen aan één ontwikkeling. Bovendien is vaak snel actie vereist. Om die reden willen wij gezien het grote aantal projecten in de eerstvolgende jaren graag tot en met 2026 jaarlijks € 50.000 extra beschikbaar hebben voor de inzet van verkeersregelaars. Zeker ook met oog op de vele werkzaamheden die er de komende jaren gekoppeld aan de ambities rond verstedelijking, verduurzaming en mobiliteit nog aankomen. Het betreft hier een tijdelijke uitbreiding op een in de aard structurele activiteit.

04.09 Inwinning verkeersgegevens

In de regio Holland Rijnland hebben we een gezamenlijk regionaal verkeers- en milieumodel. Met dit model worden onder andere juridisch noodzakelijke berekeningen voor de onderbouwing van bestemmingsplannen uitgevoerd. Hiervoor is het noodzakelijk dat het model actueel gehouden wordt. Op dit moment wordt een nieuw regionaal model gebouwd. Hierbij wordt direct ook overgegaan van unimodaal (alleen auto) naar multimodaal. Om het model een zo goed mogelijke weergave te laten zijn van de werkelijkheid wordt gebruik gemaakt van actuele telgegevens van de diverse modaliteiten. Binnen de begroting is wel rekening gehouden met de aanschafkosten van het model, maar is geen budget beschikbaar voor het jaarlijks verzamelen van multimodale verkeersgegevens. Het structurele benodigde budget hiervoor bedraagt 50.000 euro per jaar.

04.10 Programma organisatie LAB en LBD

In het raadsbesluit bij de vaststelling van de agenda was dekking beschikbaar voor drie jaar van de programmakosten 2021, 2022 en 2023. Deze kosten bestaan uit personeel inzet van programmamanager, programmaondersteuner, programmacontroller en planning en risicomanager, communicatie- en onderzoekskosten. Na 2023 was het de verwachting dat deze kosten gedekt zouden kunnen worden uit de 20 % subsidie die op projecten wordt geworven. Deze subsidies zijn gezien de sterk gestegen materiaal- en loonkosten nu hard nodig als de dekking van projecten. Behalve de programmamanager LAB werken de medewerkers voor zowel het programma Leiden Autoluwe Binnenstad als Leiden Duurzaam Bereikbaar. Gezien het grote aantal projecten in de eerstvolgende jaren stellen we tijdelijk tot en met 2026 € 300.000 beschikbaar voor de jaarlijkse programmakosten voor beide programma's. Het betreft hier een tijdelijke uitbreiding op een in de aard structurele activiteit.